HISTORIA

Dzieje Połańca nierozerwalnie związane są z dziejami Polski, z jej postaciami historycznymi i ważnymi wydarzeniami. Tutaj 7 maja 1794 roku Naczelnik Kościuszko ogłosił słynny Uniwersał połaniecki. Ten fakt historyczny zaważył na obrazie Połańca i związał na stałe Połaniec z kultem Naczelnika Tadeusza Kościuszki. Pamięć o doniosłym w historii wydarzeniu pozostaje nadal żywa, a symbolizują ją liczne pamiątki znajdujące się w mieście. Osoba Tadeusza Kościuszki zajmuje szczególne miejsce wśród mieszkańców Połańca, pozostaje wciąż postacią wybitną, a zmieniające się czasy nie osłabiły pozycji Naczelnika w panteonie sław, nie tylko w Połańcu, ale także w Polsce i w świecie. Kościuszko stał się duchowym symbolem Połańca, patronował miejscowej elektrowni w latach 1983-2003, patronuje szkole podstawowej, jego imieniem nazwano ulicę i plac w Połańcu.

Od dawien dawna mieszkańcy Połańca każdego roku obchodzą w sposób bardzo uroczysty rocznicę ogłoszenia Uniwersału połanieckiego. Wszystko zaczęło się w 1917 roku w setną rocznicę śmierci Kościuszki. Odbywające się 15 października uroczystości rocznicowe w Połańcu zgromadziły tysięczne tłumy i przerodziły się w manifestację niepodległościową i religijną. Inicjatorami zorganizowania tej manifestacji i usypania kopca byli ks. Proboszcz Antoni Kossakiewicz i kierownik szkoły w Połańcu, Eugeniusz Młudzik. I tak, w okolicy Winnej Góry, na Wysoczyźnie Połanieckiej, w miejscu, na którym ogłoszono treść Uniwersału wzniesiono kopiec na chwałę imienia Naczelnika. Do tego celu wykorzystano naturalne piaszczyste wypiętrzenie wydmowe, które podwyższono i ukształtowano. Na szczycie kopca osadzono sosnowy krzyż, a teren w promieniu 50 metrów ogrodzono. Miejsce, na którym wznosi się kopiec, nosi nazwę Batalii Kościuszkowskich.W okresie międzywojennym uroczystości kościuszkowskie świętowane były w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Do wybuchu wojny odbywały się tam pochody i inscenizacje z dziejów insurekcji.

Wszyscy zbierali się w kościele św. Marcina, ksiądz odprawiał mszę, a po niej wszyscy w kolumnie maszerowali na Kopiec Kościuszki. Po wysłuchaniu przemówień i odśpiewaniu hymnu wszyscy wracali na Rynek, gdzie w remizie odbywały się występy artystyczne. W taki sposób uroczystości z tej okazji odbywały się co roku aż do 1934 r. W 1938 i 1939 roku po mszy nie maszerowano na Kopiec, lecz do Remizy w Rynku. Największa uroczystość o oprawie kościuszkowskiej odbyła się 3 maja 1934 r. Uroczystość tę zorganizował mieszkaniec Połańca – Ludwik Warenda. Były prowizoryczne działa, niewolnik, kosynierzy, trzy kompanie junaków, straże pożarne, strzelcy, młodzież szkolna, organizacje młodzieżowe i kościelne.

Po II wojnie światowej pierwsze obchody kościuszkowskie miały miejsce 12 maja 1946 r. Na zorganizowaną przez PSL manifestację patriotyczną i religijną z okazji urodzin Kościuszki przyjechało ok. 30 tys. osób. Była to 152 rocznicę Uniwersału połanieckiego. Po nabożeństwie celebrowanym przez biskupa sandomierskiego ks. Jana Lorka oraz licznych przemówieniach, uroczystości zakończono wmurowaniem popiersia bohatera Kościuszki w kościele św. Marcina w Połańcu. Ponadto na kopcu Kościuszki wymieniono wówczas stary krzyż sosnowy na nowy, dębowy, a obok krzyża umieszczono granitowy obelisk z napisem “TADEUSZ KOŚCIUSZKO 7 V 1794.”

W drugiej połowie XX stulecia, w ramach ogólnokrajowej akcji zalesiania nieużytków rolnych, okolica na Bataliach została również obsadzona drzewami, co mogło doprowadzić do zaniknięcia kopca. I choć następnie wprowadzono w zalesianiu pewne ograniczenia, zatracono część walorów pejzażu z kopcem Kościuszki. W latach sześćdziesiątych miejscowy nauczyciel, Mieczysław Tarnowski, ówczesny radny powiatowy, podjął starania o należyte zagospodarowanie otoczenia kopca Kościuszki, a także upamiętnienie pobytu Kościuszki w Połańcu. Jego staraniem na 150. rocznicę śmierci Naczelnika, a więc w roku 1967, wykonane zostały schody z płyt betonowych prowadzące na kopiec Kościuszki. Wtedy też, po latach stagnacji, odbyła się kolejna duża uroczystość patriotyczna. Uczestniczyła w niej kompania honorowa wojska polskiego z orkiestrą, a atrakcją był udział skoczków spadochronowych, którzy lądowali w pobliżu kopca.

W sierpniu 1972 r. odbyły się uroczysty ceremoniał pobrania ziemi z kopca, który przewieziono do Drezdenka i złożono przy odsłoniętym pomniku Tadeusza Kościuszki. Ziemię z tego miejsca delegacja Połańca zawiozła także w 1994 r. do Muzeum Kościuszki w Solurze. 3 maja 1981 r. “Solidarność” zorganizowała przy kopcu manifestację patriotyczną. Mszę odprawił i kazanie wygłosił biskup Edward Maderski z Sandomierza. Wtedy postanowiono, że uroczystości związane z rocznicą wydania Uniwersału połanieckiego odbywać się będą każdego roku w pierwszą niedzielę maja.

W roku 1984 mieszkańcy Połańca obchodzili 190. rocznicę Uniwersału połanieckiego. Powołali w tym celu Komitet Obchodów pod przewodnictwem Mieczysława Tarnowskiego. Przy znacznej pomocy fachowej i finansowej Elektrowni im. Tadeusza Kościuszki dokonano modernizacji kopca i jego otoczenia. Podwyższono jego figurę o ponad 3 m, ustawiono nowy, wysoki na 8 m metalowy krzyż i pamiątkowy głaz, wykonano szerokie kamienne schody, uformowano i odarniowano zbocza. Ponadto doprowadzono energię elektryczną, co umożliwiło oświetlenie otoczenia kopca. W jego górnej części, na ściętym wierzchołku, wykonano wyłożony kamienną kostką duży, ogrodzony taras, a u podnóża zbudowano niewielki amfiteatr. Zakupiono duży, żółty brezentowy baldachim, mający chronić przed deszczem wiernych, gromadzących się na nabożeństwach na tarasie. Po wszystkich zmianach, kopiec ma 10 m wysokości (według pomiaru na wschodnim zboczu) i 140 m obwodu u podstawy. Z centrum Połańca do kopca leżącego o ok. 250 m od skarpy wiślanej wiedzie droga, którą przyozdobiono dużymi głazami morenowymi z inskrypcjami odnoszącymi się do historii tej ziemi, a na wzniesieniu, przy głównym wejściu na kopiec usytuowano narożne kamienie także z napisami. W tym też czasie nastąpiło uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod pomnik Tadeusza Kościuszki w Połańcu. Kontynuatorem idei budowy pomnika był Mieczysław Tarnowski. Odsłonięcia pomnika dokonano 13-14 października 1984 roku. A więc po prawie stu latach urzeczywistniły się marzenia mieszkańców Połańca. Uroczystość ta została zapoczątkowana otwarciem Galerii Kościuszkowskiej w miejscowym Centrum Kultury i Sztuki oraz Sesją popularnonaukową tematycznie związaną z insurekcją kościuszkowską. Uroczystość uświetnił wytęp Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, który zaprezentował widowisko historyczne przedstawiające insurekcję kościuszkowską. Następny akcent pamięci o Kościuszce miał miejsce 7 maja 1987 roku – w 193. rocznicę ogłoszenia Uniwersału. Odbyła się wielka uroczystość w Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Połańcu, gdzie dokonano wręczenia sztandaru i odsłonięcia tablicy pamiątkowej z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki. Szkoła ta do chwili obecnej godnie czci pamięć swego patrona T. Kościuszki. Rok 1987 przynosi jeszcze jedno bardzo ważne wydarzenie dla Połańca, bowiem w listopadzie zawiązuje się stowarzyszenie pod nazwą Towarzystwo Kościuszkowskie w Połańcu. Grupa miejscowych społeczników na czele z Mieczysławem Tarnowskim uzyskuje decyzję o wpisaniu Towarzystwa Kościuszkowskiego do rejestru stowarzyszeń Naczelnika Miasta i Gminy w Połańcu. Skład osobowy Zarządu Towarzystwa Kościuszkowskiego był następujący:
1) Prezes Towarzystwa -Mieczysław Tarnowski,
2) Wiceprezes – Roman Łowicki,
3) Sekretarz – Stanisława Lipka,
4) Skarbnik – Ludwik Kosowicz.

Towarzystwo nie posiadało własnego lokalu, a korespondencję kierowano na adres prywatny Prezesa Mieczysława Tarnowskiego. Celem Towarzystwa było podejmowanie działań, które miały za zadanie utrwalać tradycje kościuszkowskie w Połańcu i na zewnątrz, promowanie Połańca, jego historii i tradycji. Ze względu na sytuację społeczno-polityczną w kraju i zbyt małą aktywność społeczną Towarzystwa, a także brak środków finansowych działalność ograniczała się tylko do współdziałania w organizowaniu rocznic upamiętniających wydarzenia insurekcji kościuszkowskiej. Rok 1990 to okres transformacji społeczno-politycznej. W maju tego roku odbyły się pierwsze po wojnie wybory do władz lokalnych. Nie tylko w Polsce, ale i w Połańcu zaczyna się okres swobód demokratycznych. Władze samorządowe gminy widzą potrzebę kultywowania tradycji kościuszkowskiej w Połańcu na szerszą skalę niż dotychczas. Aktywność miejscowych działaczy zostaje odpowiednio wykorzystana w realizacji zadań lokalnych. W społeczeństwie połanieckim budzi się idea kościuszkowska. W 1991 roku Rada Miejska w Połańcu podejmuje uchwałę w sprawie wydawania gazety samorządowej pod nazwą “Merkuriusz Połaniecki”, której redaktorem naczelnym zostaje Mieczysław Machulak, jednocześnie pełniący funkcję Sekretarza Gminy. W czasopiśmie ukazują się również informacje na temat działalności Towarzystwa Kościuszkowskiego. Niemal w każdym wydaniu “Merkuriusza” znajdujemy informacje o tematyce kościuszkowskiej. W lipcu 1992 roku powołano Komitet Obchodów 200 rocznicy ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego. W skład Komitetu weszli przedstawiciele władz lokalnych, miejscowi działacze, zainteresowani i członkowie Towarzystwa Kościuszkowskiego. Postanowiono wystąpić do środowisk kościuszkowskich w Polsce, tj. do Racławic, Szczekocin, Maciejowic, Krakowa i Staszowa w celu zacieśnienia kontaktów. Ponadto Komitet postanowił również nawiązać kontakty z instytucjami i fundacjami krajowymi i zagranicznymi związanymi z postacią T. Kościuszki. Do obchodów 200. rocznicy Uniwersału połanieckiego władze Połańca – wespół z towarzystwem – przygotowywały się bardzo aktywnie. W 1994 roku środowisko kościuszkowskie w Połańcu poniosło nieodwracalną stratę – 2 lutego zmarł Kazimierz Warchałowski, nauczyciel historii, radny Rady Miejskiej. Był niestrudzonym popularyzatorem historii i idei kościuszkowskich, znał doskonale dzieje Połańca i regionu. Aktywnie uczestniczył w obchodach rocznic kościuszkowskich, śmierć przerwała jego przygotowania do 200 rocznicy Uniwersału połanieckiego. W obchodach 200 rocznicy Uniwersału połanieckiego aktywnie uczestniczyli członkowie Towarzystwa Kościuszkowskiego. Brali też każdego roku udział w cyklicznych imprezach kościuszkowskich, organizowanych w miejscowościach związanych z insurekcją kościuszkowską. W dniu 1 października 1998 roku zebranie Towarzystwa wybrało nowy Zarząd i Komisję Rewizyjną. W skład Zarządu wybrano jednogłośnie:
1) Prezesa – Mieczysława Tarnowskiego,
2) Wiceprezesa – Krystynę Wojtyś,
3) Wiceprezesa – Mariannę Sikora Kolondji,
4) Sekretarza – Jadwigę Pruską,
5) Skarbnika – Jadwigę Kralę,
6) Kronikarza – Helenę Małkiewicz.
Do Komisji Rewizyjnej wybrano:
1) Przewodniczący Komisji – Stanisława Lipka,
2) Członek – Andrzej Łodkowski,
3) Członek – Jan Skuta.

18 marca 1999 roku ówczesny Burmistrz Miasta i Gminy Połaniec, Zbigniew Jerzy Nowak, zorganizował spotkanie sympatyków Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańcu, które miało na celu ukierunkowanie i uaktywnienie organizacji. W zebraniu uczestniczyło 19 osób. Zebranie postanowiło wybrać nowy Zarząd Towarzystwa i w tym samym dniu odbyło się Walne Zebranie Towarzystwa (100% obecności członków). Walne Zebranie wybrało Zarząd Towarzystwa w następującym składzie osobowym:

1) Prezes Zarządu – Mieczysław Machulak,
2) Z-ca Prezesa – Marianna Sikora Kolondji,
3) Z-ca Prezesa – Krystyna Wojtyś,
4) Sekretarz – Jadwiga Pruska,
5) Skarbnik – Jadwiga Krala.
Komisję Rewizyjną wybrano w następującym składzie osobowym:
1) Przewodniczący – Tadeusz Łukaszek,
2) Członek – Teresa Mikurda,
3) Członek – Andrzej Łodkowski.

Zebranie podjęło uchwałę w sprawie nadania dla Mieczysława Tarnowskiego honorowego członkostwa w Towarzystwie Kościuszkowskim. Zebranie uchwaliło znowelizowany Statut Stowarzyszenia pn. Towarzystwo Kościuszkowskie z siedzibą w Połańcu, przy ulicy Ruszczańskiej 27.

W dniu 30 marca 1999 roku Towarzystwo Kościuszkowskie liczyło 24 osoby. Częstotliwość zebrań Towarzystwa znacznie się zwiększyła, ze względu na przygotowania do 205. rocznicy ogłoszenia Uniwersału połanieckiego i XI Międzywojewódzkiego Przeglądu Twórczości Artystycznej o tematyce kościuszkowskiej. Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu postanowieniem z dnia 23 czerwca 1999 roku zarejestrował statut i nowy skład Zarządu Towarzystwa. Od tej chwili Towarzystwo posiada pełną zdolność do czynności prawnych; podejmuje więc coraz ambitniejsze zadania. Szeregi Towarzystwa zapełniają się – na dzień 31 grudnia 1999 roku liczy ono 27 członków. Towarzystwo umacnia się nie tylko pod względem ilościowym, ale i jakościowym. W organizacji są przedstawiciele władz gminy, urzędnicy, prawnicy, nauczyciele. 20 marca 2000 roku na zebraniu Zarządu Towarzystwa przyjęto w poczet organizacji Elektrownię im. T. Kościuszki w Połańcu – jako członka wspierającego. Fakt ten, oprócz atutów prestiżowych, miał również efekty finansowe, co znacznie zwiększyło możliwość realizacji zadań wymagających nakładów finansowych.

Na dzień 1 stycznia 2001 roku Towarzystwo liczyło 39 członków. W roku 2001 w szeregi Towarzystwa wstępuje Józef Korczak – lekarz medycyny, rodowity połańczanin, człowiek o dużym autorytecie w środowisku połanieckim, kombatant, żołnierz Batalionów Chłopskich. Wnosi do Towarzystwa duży wkład w przekazanie zagadnień społeczno-politycznych sprzed wojny i z czasów okupacji. Życie nie szczędzi też smutnych chwil Towarzystwu. 12 sierpnia 2002 roku odszedł z Towarzystwa na wieczny spoczynek Stanisław Machnicki. Nieodżałowany Kolega, aktywny w działaniu, inicjator wielu przedsięwzięć wydawniczych, radny Rady Miejskiej. 17 lutego 2003 roku w Walnym Zebraniu Członków Towarzystwa bierze udział 36 osób, a w szeregach Towarzystwa jest już 60 osób. Zebranie dokonuje nowego wyboru Zarządu i Komisji Rewizyjnej. Wybrano Zarząd ponownie w takim składzie jak w ubiegłej kadencji.

Do pracy w Komisji Rewizyjnej wybrano:
– Tadeusza Łukaszka,
– Danutę Kosowską,
– Bożenę Laska.

W grudniu 2003 roku Elektrownia Połaniec S.A. – Grupa Electrabel powiadomiła Zarząd Towarzystwa o rezygnacji z przynależności do stowarzyszenia. Fakt ten mocno poruszył społeczeństwo połanieckie, tym bardziej, że wiązało się to ze zmianą nazwy firmy i rezygnacji z osoby Tadeusza Kościuszki, jako patrona. Fakt ten do dziś wzbudza emocje wśród mieszkańców, lecz decyzja jest nieodwracalna, podjęta przez ówczesnych właścicieli – Grupę Electrabel.

W dalszej działalności rośnie liczba osób wstępujących do Towarzystwa – w dniu 15 grudnia 2003 roku liczba członków wyniosła 64 osoby. Realizowane są też nowe zadania, w oparciu o zapisy statutu, zmienianego w miarę potrzeb. Różnorodność realizowanych zadań w środowisku połanieckim sprawia, że do Towarzystwa pragnie należeć coraz więcej osób. W 2004 roku przystąpiło 5 członków i stan liczbowy wynosił 69 osób. Oprócz szerzenia idei kościuszkowskich organizacja ta wnosi w środowisko połanieckie wiele cennych inicjatyw, między innymi: współpracuje z młodzieżą szkół i studentami, pomaga dzieciom z Wileńszczyzny. W swej działalności promuje Miasto i Gminę Połaniec poprzez szerokie kontakty ze środowiskami kościuszkowskimi w Polsce i zagranicą, działalność wydawniczą, działalność bibliofilską. Działalność charytatywna, dobroczynna i wszelkie inicjatywy oświatowe, to najnowsze zadania, z jakimi mierzy się Towarzystwo Kościuszkowskie. W tym celu Walne Zebranie wprowadziło nowe zadania do statutu 21 lutego 2005 roku, czyniąc przez to starania o uzyskanie statusu organizacji pożytku publicznego. (Decyzję przyznania statusu OPP Towarzystwo otrzymało w maju 2007 r.) Na dzień 31 grudnia 2005 roku stan osobowy Towarzystwa wynosił 72 osoby, najstarszy wiekiem członek ma lat 79, najmłodszy lat 20. Struktura zawodowa Towarzystwa:
– 30 nauczycieli, w tym dwóch nauczycieli w stopniu dra nauk,
– 11 urzędników,
– 2 dr medycyny,
– 2 prawników,
– 2 pracowników kultury i sztuki,
– 2 przedstawiciele Klubu Sportowego “Czarni”,
– 23 pozostałe zawody.

Dokonania Towarzystwa, chęć współpracy ze środowiskiem to główne atuty w pozyskiwaniu kolejnych członków, współpracowników na rzecz środowiska połanieckiego i nie tylko. W dniu 17 marca 2006 roku w Urzędzie Miasta i Gminy w Połańcu odbyła się ważna i miła uroczystość. Panu Mieczysławowi Tarnowskiemu, honorowemu obywatelowi miasta Połańca, honorowemu prezesowi Towarzystwa Kościuszkowskiego, nadano uroczyście stopień oficerski. W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nominację wręczył ppłk Krzysztof Zieliński. W uroczystości udział wzięły władze Połańca, a Towarzystwo Kościuszkowskie reprezentował prezes Mieczysław Machulak. Nominacja ta stanowi fakt godny zauważenia, gdyż świadczy ona o wielkich zasługach dla ruchu niepodległościowego ludzi działających w Towarzystwie. Towarzystwo Kościuszkowskie, realizując zadania statutowe wspólnie z kombatantami, w dniu 5 listopada 2006 roku w sposób uroczysty upamiętniło symboliczne miejsce pochówku żołnierzy kościuszkowskich z okresu insurekcji. Miejsce to usytuowane jest na łuku ul. B. Kubika, w odległości ok. 60 m od ul. Kilińskiego, na małym skwerku między sosnami.

10 czerwca 2006 roku Towarzystwo Kościuszkowskie brało udział w zebraniu – spotkaniu z kombatantami z oddziału “Jędrusie”, żołnierzami Armii Krajowej, ich rodzinami i sympatykami. Twórcza dyskusja, wypracowane wspólne wnioski to dla Towarzystwa drogowskaz do dalszych działań. Są chwile dobre, radosne, budujące – jak w życiu, ale życie przynosi też chwile trudne, bolesne, z którymi musimy się pogodzić. 13 listopada 2006 roku Towarzystwo Kościuszkowskie poniosło niepowetowaną stratę – zmarł honorowy obywatel miasta Połańca, założyciel i długoletni prezes Towarzystwa Kościuszkowskiego – Mieczysław Tarnowski. W ostatniej drodze zmarłemu licznie towarzyszyli, oprócz rodziny, członkowie Towarzystwa, mieszkańcy Połańca i okolic, poczty sztandarowe PSL, nie zabrakło w kondukcie kosynierów. W imieniu Towarzystwa Kościuszkowskiego i Koła Kombatantów Połańca zmarłego pożegnał dr Józef Korczak. W dniu 28 lutego 2007 roku nastąpił ważny moment w dziejach Towarzystwa Kościuszkowskiego – zaszły istotne zmiany we władzach stowarzyszenia. Na Walnym Zebraniu ustąpił urzędujący przez dwie kadencje Zarząd (zgodnie z zapisem statutu paragraf 2 ust. 2). Walne Zebranie członków Towarzystwa wybrało nowy Zarząd w składzie:
1) Prezes – Radosław Matusiewicz
2) Z-ca Prezesa – Marek Pedyński
3) Z-ca Prezesa – Jadwiga Bień
4) Sekretarz – Anna Wolska
5) Skarbnik – Danuta Kosowska

W Komisji Rewizyjnej znaleźli się: Tadeusz Łukaszek, Bożena Laska i Marianna Ryńska. Mieczysławowi Machulakowi przyznany został tytuł honorowego Prezesa Towarzystwa Kościuszkowskiego. Nowy Zarząd kontynuuje działania swoich poprzedników, realizując założenia statutowe. Wydawane są kolejne numery Zeszytów Połanieckich (od 2007 r. pod redakcją Marka Pedyńskiego) i publikacje książkowe. Członkowie aktywnie uczestniczą we wszystkich wydarzeniach kulturalnych organizowanych w mieście.

Realizowane są wszystkie dotychczasowe działania, wpisane na stałe do kalendarza Towarzystwa: spotkanie z “Jędrusiami”, czy “Kolonie wileńskie”, a także organizowane są nowe imprezy i konkursy, aktywujące mieszkańców miasta i pozwalające gromadzić i zachować stare zdjęcia i dokumenty, tworzące historię Połańca. Regularnie też, pod patronatem Towarzystwa, organizowane są wycieczki na Litwę i Białoruś. Dzięki uprzejmości Dyrektora Zespołu Szkół im. Oddziału Partyzanckiego AK “Jędrusie”, p. Stanisława Rogali, Towarzystwo otrzymało pomieszczenie / siedzibę, w którym znalazło się miejsce przede wszystkim dla jego Księgozbioru.

Kolejnym działaniem nowego Zarządu było otwarcie własnej strony internetowej stowarzyszenia, na której na bieżąco można śledzić jego działalność i która jest jednocześnie jego Kroniką. Na koniec 2008 r. Towarzystwo liczy 64 członków.

Działalność Towarzystwa w bieżącym, 2009 roku, skupiła się przede wszystkim na realizacji Projektu “Integracja wokół tradycji”. Pozyskane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki pieniądze, pozwoliły na organizację w Połańcu, Zjazdu Środowisk Kościuszkowskich, organizację Wystawy starych zdjęć z obchodów kościuszkowskich oraz Konkurs wiedzy o Tadeuszu Kościuszce. W tym czasie udało się też zgromadzić duży zbiór fotografii archiwalnych i współczesnych Towarzystwa, zakupić sprzęt komputerowy i rozpocząć kompletowanie strojów z epoki kościuszkowskiej. Dzięki Projektowi zaangażowana została młodzież z połanieckich szkół, która włączyła się w szerzenie idei kościuszkowskich, m. in. przez udział w konkursie wiedzy o Naczelniku oraz w warsztatach dotyczących budowania partnerstwa i promocji gminy Połaniec. Właśnie rozszerzenie współpracy z młodzieżą i to nie tylko szkolną, obecny Zarząd uznał za swój największy sukces, a widząc zaangażowanie młodych mieszkańców Połańca w nasze działania, wiemy że tradycje kościuszkowskie w naszym mieście będą nadal kontynuowane.

W roku 2010 kontynuowane były działania zgodnie z klasycznym schematem. W tym roku wydano 2 numery Zeszytów Połanieckich oraz zestaw pocztówek. Jednym z ciekawszych wydarzeń było reprezentowanie Połańca na stoisku Lokalnej Grupy Działania – Dorzecze Wisły na Targach Agrotravel w Kielcach.

W latach 2011-15 Towarzystwo prowadzone było przez nowy Zarząd, wybrany w dniu 6 czerwca 2011 r. W jego skład weszli: Radosław Matusiewicz – prezes, Marek Pedyński – z-ca prezesa, Danuta Kosowska – z-ca prezesa, Anna Kaniszewska – sekretarz, Teresa Mikurda – skarbnik. Działalność wydawnicza objęła 2 numery Zeszytów (w tym 20-ty, jubileuszowy) i książkę p. Emilii Dyl “Środowisko przyrodnicze miasta i gminy Połaniec”. Przy stowarzyszeniu zaczął się też tworzyć zalążek grupy rekonstrukcyjnej, a połanieccy kosynierzy wzięli udział w odtworzeniu Bitwy pod Racławicami oraz imprezie historycznej “Pola Chwały” w Niepołomicach.

W rok jubileuszu 25-lecia Towarzystwa, w 2012 r. powstał numer specjalny Zeszytów, poświęcony działalności stowarzyszenia oraz pierwszy w historii Komiks edukacyjny “Legenda o połanieckim grodzie”. W tym roku członkowie TK zaangażowali się w wiele inicjatyw lokalnych (konkursy plastyczne, fotograficzne, wystawy, rajdy itd.) oraz promowali Połaniec podczas uroczystości kościuszkowskich w kraju. Kontynuowano udział grupy kosynierów w rekonstrukcji Bitwy pod Racławicami i na “Polach Chwały” w Niepołomicach. W tym roku założony został profil stowarzyszenia na portalu społecznościowym Facebook, który okazał się doskonałym sposobem przekazywania informacji pomiędzy członkami i sympatykami Towarzystwa Kościuszkowskiego.

Rok 2013 upłynął pod znakiem okrągłej 150 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Dorobek wydawniczy wzbogacił się o kolejny numer Zeszytów Połanieckich i Album Rodzin Połanieckich, ukazujący ponad 400 fotografii przedwojennego Połańca. Stowarzyszenie pozyskało też środki z Urzędu Marszałkowskiego w Kielcach na realizację projektu “Połaniec pamięta 1863”. Dzięki niemu powstała też broszurka nawiązująca do tego zrywu narodowego i Połańczanach biorących w nim udział. Tradycyjnie Towarzystwo uczestniczyło we wszystkich uroczystościach historycznych, patriotycznych i kościuszkowskich w Połańcu i “kościuszkowskich” miejscowościach naszego kraju. Grupa kosynierów zaproszona też została do udziału rekonstrukcji Bitwy w Sosnowcu z 1863 roku.

W 2014 roku wydany został 25 numer Zeszytów Połanieckich oraz kronika “Czarni Połaniec 1948-1978”, zawierające najstarsze zdjęcia związane ze sportem w naszym mieście. W tym roku, roku obchodów 750-lecia potwierdzenia praw miejskich dla Połańca, Towarzystwo po raz pierwszy od lat zorganizowało ponownie Inscenizację Ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego. Stowarzyszenie pozyskało też dodatkowe środki w ramach projektu PROW pn. “Kościuszkowskie manewry”. Członkowie TK działali aktywnie zarówno w mieście, jak i w kraju. Reprezentowali Połaniec na uroczystościach historycznych i patriotycznych m.in. w: Jodłowej k/Pilzna, Tarnobrzegu, Niepołomicach, Krakowie, Kielcach, Gliwicach, Szczekocinach czy Maciejowicach. Siedziba nadal znajduje się w Sali Zespołu Szkół im. Oddziału Partyzanckiego AK “Jędrusie” w Połańcu, a na koniec 2014 r. liczba członków towarzystwa wynosiła 46 osób.

W dniu 30 czerwca 2015 r. wybrany został kolejny Zarząd TK, na lata 2015-2019. W jego skład weszli: Radosław Matusiewicz – prezes, Danuta Kosowska – z-ca prezesa, Dominika Mikoda – z-ca prezesa, Anna Kaniszewska – sekretarz, Teresa Mikurda – skarbnik.

Najważniejszą rzeczą w roku 2015 było powstanie Ochotniczej Formacji Młodych Kosynierów, którą stworzyła grupa połanieckiej młodzieży. Młodzi ludzie wzięli udział we wszystkich ważniejszych uroczystościach kościuszkowskich w kraju. Kosynierzy z Towarzystwa i młodzież z OFMK w pięknych historycznych strojach zapraszani byli wszędzie, nadając im kolorytu. Oprócz działań na scenie gminnej grupa ta brała udział w kilku krajowych rekonstrukcjach historycznych oraz zrealizowała projekt pn. “Kościuszko wiecznie żywy”, w ramach konkursu Fundacji Banku Zachodniego WBK “Tu mieszkam, tu zmieniam”.

Rok 2016 Towarzystwo rozpoczęło inscenizacją “Insurekcja 1794 w pigułce”, która odbyła się w 270 rocznicę urodzin patrona, pod pomnikiem T. Kościuszki w Połańcu. Na wiosnę, grupa członków TK utworzyła grupę historyczną nawiązującą do oddziałów Legii polsko-włoskiej. Oddział ten wziął udział w rekonstrukcjach bitew z czasów napoleońskich w Polsce i za granicą (Bratysława, Lipsk). Ponadto członkowie stowarzyszenia angażowali się we wszystkie lokalne i regionalne wydarzenia. Pamiętano o 1050 rocznicy Chrztu Polski, a młodzież z OFMK po raz drugi samodzielnie przeprowadziła Piknik Kosynierski dla dzieci, w ramach akcji “Lato w mieście”. Kontynuowane są Zeszyty Połanieckie, a grupie pań związanych z parafią św. Marcina udało się wydać książkę poświęconą zasłużonemu kapłanowi, ks. prałatowi Stanisławowi Zbroi.

Rok 2017 Sejm RP ogłosił m.in. Rokiem Tadeusza Kościuszki i Rokiem Rzeki Wisły. Ta tematyka królować będzie w najbliższych działaniach Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańcu.

3 Komentarzy

  1. Serdecznie zapraszamy osoby zainteresowane wstąpieniem zarówno w poczet członków stowarzyszenia Towarzystwo Kościuszkowskie w Połańcu, jak i również do rekonstrukcyjnych grup Regimentu Grenadierów Krakowskich (Kosynierów) lub Oddziału Legii Polsko-Włoskiej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button